Prowincja: Karpaty Zachodnie
Podprowincja: Zachodnie Karpaty Centralne
Makroregion: Obniżenie Orawsko-Podhalańskie
Mezoregiony: Pogórze Skoruszyńsko-Gubałowsko-Spiskie, Pieniny
Mikroregiony: Magura Spiska, Pieniny Spiskie
Początek trasy: Bukowina Tatrzańska, skrzyżowanie dróg w t.zw. Bukowinie Dolnej k/ baru „Halniaczek”
Koniec trasy: Zamek Niedzica
Dystans: 29,5 km
Sprzęt: MTB, kompas, mapa, ew. wysokościomierz
Mapy: Tatry i Pieniny 1 : 75 000 PPWK Warszawa – Wrocław
Przewodnik: Stanisław Figiel "Polski Spisz"
Mimo dość egzotycznego dla niewtajemniczonych tytułu, trasa cross country położona jest całkowicie w granicach RP.
Jednostka etnograficzna Polskiego Spisza obejmuje m.in. dwa górskie regiony geomorfologiczne: polską część Magury Spiskiej z najwyższym wzniesieniem Kuraszowskim Wierchem (1037 m) i Pieniny Spiskie, zwane też Hombarkami, z najwyższym wzniesieniem Żar (879 m). Trasa wiedzie przez oba te wzniesienia. Są na niej odcinki asfaltowe, odcinki szlaków turystycznych i ścieżki nie znakowane. Posiada cztery trudne orientacyjnie miejsca (zaznaczone w opisie „!”), w których jej zgubienie daje małe szanse na dotarcie do mety w przyzwoitym czasie. Dostępna mapa turystyczna jest mało dokładna, a szlaki, które nas interesują, wrysowane są na niej niezgodnie z rzeczywistym ich przebiegiem. To komplikuje powrót na właściwą drogę.
A. Przełęcz nad Łapszanką (947 m, 6,6 km)* Cały odcinek A prowadzi drogami asfaltowymi. Ze skrzyżowania w Bukowinie Dolnej k/ baru „Halniaczek” drogą przez most na Białce w kier. Jurgowa. Za mostem (Budy Cygańskie po prawej) w prawo, ciągle w kier. Jurgowa. Na najbliższym skrzyżowaniu w lewo (drogowskaz Rzepiska 3 km). Od „Halniaczka” cały czas za znakami czerwonymi. Teraz prosto (znaki czerwone odchodzą za chwilę w lewo przez Bryjów Potok na Pawlikowski Wierch), aż do poprzecznie przebiegającej drogi z pierwszeństwem przejazdu. Teraz w lewo i przez Wojtyczków Potok, a po skręcie drogi w prawo i dojściu jej do poprzecznie biegnącej drogi, którą w lewo, przez Grocholów Potok aż na Przeł. nad Łapszanką (kapliczka). Zaraz za Grocholów Potokiem dochodzą do naszej drogi z lewej znaki niebieskie i towarzyszą nam na Przeł. nad Łapszanką.
B. Kuraszowski Wierch (1037 m, 10,1 km)Dalej za znakami niebieskimi asfaltem pomiędzy górnymi zabudowaniami Łapszanki do miejsca, gdzie znaki niebieskie skręcają w prawo w drogę gruntową. Tu rozstajemy się na dłuższy czas z asfaltem. Ciągle za znakami niebieskimi do skrzyżowani dróg gruntowych przed Kopylcem (990 m, 7,2 km). Tu dalej w dotychczasowym kierunku (szlak niebieski skręca tu w prawo i wiedzie na południe od Kopylca), omijając Kopylec od lewej na skrzyżowanie za Kopylcem (1010 m, 7,6 km). Tu w lewo (na pn.) drogą wiodącą grzbietem aż na Kuraszowski Wierch (wierzchołek kilka m na lewo od drogi, na nim oznacznik pomiarowy z końcówką nru ...1456.
C. Dolina Łapszanki (610 m, 15,7 km)
Z Kuraszowskiego Wierchu dalej drogą w dół, aż do polany (930 m, 10,6 km), z której widok na lewo na zabudowania Pawlików Wierchu na sąsiednim grzbiecie. Tu skręt w prawo pod kątem 110° i lekko w górę przez polanę. Na jej przeciwległym skraju z naszej drogi „!” w lewo na częściowo zarośniętą ścieżkę i stromo w dół aż do poprzecznej lepszej drogi (895 m, 11,1 km). Nią w prawo i „!” za chwilę dalej w lewo, znowu w gorszą drogę. Teraz trzymając się grzbietu, ale cały czas drogami gruntowymi, przez Długie Pole dłuższy czas aż do brodu na Łapszance tuż przed szosą Łapsze Wyżne – Łapsze Niżne. „!” (Nie zbaczać razem z zachęcającą szeroką już drogą w lewo przed ostatnim wzgórzem przed doliną Łapszanki lecz kontynuować przez nie dalej na wprost). Przez potok na szosę i nią w prawo 0,6 km aż do odchodzącej w lewo polnej drogi nieco przed kapliczką po prawej i pierwszymi zabudowaniami Łapsz Niżnych.
D. Żar (879 m, 20,8 km)
Drogą tą w górę wśród łąk wielkim łukiem w lewo do lasu (na pierwszym rozgałęzieniu (21,0 km) w lewo, na drugim już w lesie (21,2 km) również w lewo. Dalej przez las rozkopaną tu drogą podczas układania kabla telekomunikacyjnego, wzdłuż starej linii telefonicznej aż do nowego rozkracznego słupa telefonicznego i studzienki telefonicznej. Stąd dalej drogą do samotnego budynku na grzbiecie skąd widać zabudowania Dursztyna. Miejsce to zwie się Wichrówką lub Duninówką. (760 m, 17,3 km).Teraz ostry skręt w prawo (objeżdżamy w ten sposób samotny budynek) i dalej grzbietem przez las aż na otwarty teren. Z lewej strony w dole widać budynek z czerwonym dachem. Zjeżdżamy do niego (obok bacówka i ruiny Jurgowskich Stajni) – miejsce to zwie się na mapach Dworek – i kierujemy dalej na pn., by za potoczkiem pod ścianą lasu napotkać szlak czerwony. Doprowadzi on nas do mety.Teraz w prawo i za chwilę ostro w górę w lewo na poziomy grzbiet Żaru. Ostatni odcinek jest dużym wyzwaniem dla rowerzystów, bowiem rower jest na nim tylko zawadą. Na grzbiecie w prawo osiągając trudno wyróżnialną kulminację Żaru, najwyższego wzniesienia Pienin Spiskich.
E. Przeł. Przesła 695 m, 23,6 km)
Dalej grzbietem Żaru niezbyt przychylną dla bika ścieżką (korzenie) do leśnej drogi (21,5 km) i nią w lewo aż do końca grzbietu (845 m, 21,9 km). Droga skręca tu w prawo w dół na wielką polanę, „!” my jedziemy prosto początkowo bardzo zarośniętą ścieżką, na której odnajdujemu znaki czerwone. Nią stromo w dół na górny skraj wielkiej polany.Z niego w lewo na przełączkę i stromo w dół lasem zarośnięta ścieżką stopniowo przechodzącą w drogę. Doprowadza ona do skrzyżowania dróg leśnych (760 m, 22,1 km). Tu skręcamy w prawo i dojeżdżamy do przeł. Przesła.
F. Zamek Niedzica (550 m, 29,5 km)
Z Przesły bez trudności orientacyjnych drogą leśną do skrzyżowania, gdzie kontynuujemu środkową drogą (745 m, 24,5 km). Dalej za znakami do chatki nadleśnictwa Krościenko (725 m, 26,6 km) i dalej bezleśnym grzbietem (widoki na Gorce, zalew, zamki Czorsztyn i Niedzica oraz Tatry) do Nadzamcza. Tu w okolicy cmentarza Salamonów skręt w lewo do szosy i nią na Zamek Niedzica. Tutaj, w stopniu w schodach pierwszej bramy górnego zamku, 31 lipca 1946 roku Andrzej Benesz, potomek Tupaca Amaru, w obecności sołtysa z Niedzicy, milicji i kilku świadków odkopał ołowianą tulejkę zawierającą pęk rzemieni powiązanych w węzły - pismo Inków quipu. Zawierało ono ponoć informację o skarbie Inków ukrytym w jeziorze Titicaca.*
Xavier Hanspeter Supersaxo
http://www.wszystkoogorach-xhs.blogspot.com/
Xavier Hanspeter Supersaxo
http://www.wszystkoogorach-xhs.blogspot.com/
